Algemeen
Inleiding
Publicaties
Afkortingen
Links
Grietenijen
Zie menubalk Grietenij index
Boerderijen Het Bildt
Inleiding
St. Jacobiparochie
St. Annaparochie
Vrouwenparochie
Kaarten
Jan Jansz Coster 1570
Interactieve kaart Het Bildt
Verklaring van woorden en afkortingen
| attestatie | overschrijving van lid van ene kerkelijke gemeente naar andere |
| autorisatie (aut.) | benoeming door het nedergerecht tot curator van weeskind |
| BAA46/127 | Baarderadeel inventarisnr Nedergerecht/pag.nr op site Alle Friezen. Dit geldt m.m. ook voor de andere grietenijen, waarbij voor de records van een bepaalde grietenij vaak wordt volstaan met vermelding van inv.nr/pag.nr. |
| b.b. en c. | begeren bode en consent: toestemming vragen om onroerend goed te kopen |
| bestevader/moeder | grootvader/moeder |
| bijzitter | lid van het grietenijbestuur, ook wel mederechter of assesseur/assessor genoemd |
| bnr | boerderijnummer op kaarten Het Bildt in archief gem. Waadhoeke |
| bruikma/bruikwaer (brw.) | pacht van land |
| BP500/nr | beschrijving boerderijen Oudebildtdijk in Bildtse Post jrg 2005 |
| carolusgulden (cg) | gulden van 20 stuivers |
| cichorei | surrogaat voor koffie, bereid uit de cichoreiwortel |
| cum marito | met man |
| cum uxore | met vrouw |
| cur. | curator, zie autorisatie |
| dorprechter | parttime functionaris van het grietenijbestuur, die op dorpsniveau tussenpersoon was tussen het bestuur en de burgers |
| enterije | boomkwekerij |
| executeur | functionaris van het nedergerecht, die gerechtelijke vonnissen betekende of uitvoerde en ook personen voorgeleidde |
| floreenkohier | register waarin de landerijen werden geregistreerd i.v.m. de te heffen floreenbelasting |
| gardenier | kleine akkerbouwer, die ook vaak groenten teelt |
| gealimenteerd | onderhouden door de armvoogden |
| GJ/GJrb | genealogysk Jierboek |
| goudgulden (gg) | gulden van 28 stuivers |
| grietenij | voorloper van de gemeente met aan het hoofd een grietman |
| HvFr | Hof van Friesland, hoogste rechtscollege |
| hoofdeling | adellijk persoon, meestal wonend op een stins of state |
| huisman | boer |
| hyp.bk | hypotheekboek, hierin werden schuldbekentenissen geregistreerd |
| instrumenten | akten en schuldbekentenissen (obligaties) |
| k. (nr) | kavel met nummer |
| kk | kinderen |
| koemelker | kleine veeboer |
| morgen (mg/m) | oppervlaktemaat in gebruik op Het Bildt, is 0,92 hectare |
| NBD | Nieuwebildtdijk |
| nedergerecht | grietenijbestuur, handelde ook kleine rechtszaken af |
| niaeren | bij verkoop van onroerend goed had de naastligger of familie van verkoper het recht om het goed te kopen |
| NwB | Nieuwbildt (tussen OBD en NBD) |
| OBD | Oudebildtdijk |
| OBZ | Oudebildtzijl |
| OFO | Oudfriese oorkonden, uitgegeven door P. Sipma |
| olderman | hoofd van het bestuur van een (friese) stad |
| ontruiming | pachtland |
| ontvanger | inde de plaatselijke belasting van een dorp, meestal een gegoede boer |
| Pers. Imp. | Personele Impositie: belasting naar welstand opgelegd in 1578 |
| pondemaat (pm) | oppervlaktemaat ca 1/3 hectare |
| proclamatie | afkondiging van huwelijk of verkoop |
| quaclap | register van zaken voor Hof van Friesland |
| quotisatie | belasting geheven in 1749, ook het aantal personen boven en onder de 12 jaar werden vermeld |
| requirant | eiser in proces |
| requireerde | gedaagde in proces |
| roede (r) | oppervlaktemaat, 600 roeden is 1 morgen |
| RvA | register van aanbreng opgemaakt in 1511 en 1540, lijst van landerijen in verband met belastingheffing |
| sate | boerderij, huis en landerijen |
| sch. en d. | scheiding en deling, verdeling van een erfenis |
| schepen | lid van het stadsbestuur |
| stemkohier | register van de boerderijen waarvan de eigenaars en soms pachters gerechtigd waren tot stemmen in zaken van grietenij en/of provincie |
| turfmeter | iemand die turf (brandstof) lost en weegt |
| ven.aet. | veniam ætatis, verklaring van handelingsbevoegdheid van een minderjarige |
| volmacht | vertegenwoordigde een dorp bij bestuurszaken |
| vroedsman | lid stadsbestuur |
| wk | weeskind |
| Zdh | Zuidhoek |